Çanaktaki Beyin

Bilgisayarlı bir uçuş eğitim dolabı (simulatör) içindeki ekran üzerinde bir F-22 jet avcı uçağının burnu kalkıyor, sonra yavaşça aşağı iniyor. Bir pilot adayı için çok güç bir manevra sayılmaz. Ama ya uçağa kumanda edenler küçücük bir çanak içinde tutulan ve bir topluiğne başından biraz büyük bir elektrod dizgesine bağlanmış 25.000 fare nöronuysa (sinir hücresi)?
Florida Üniversitesi'nde Thomas deMarse'ın biyotıp mühendisliği laboratuvarında yürütülen deneyin amacı, canlı bir beynin bilgiyi nasıl işlemden geçirdiğini anlamak ve bu süreci ileride cansız malzemelerle de gerçekleştirmek.
Bir bilgisayara bağlı 60 elektrodluk dizge üzerine yerleştirilen sinir hücreleri birbirleriyle bağlar olşuşturuncaya kadar küçük petri çanağı içinde besleniyorlar. Daha sonra kendilerine, süreleri sanal jetin burnunun ufuk çizgisi üzerinde ya da altında yaptığı açıya göre ayarlanmış elektrik atımları (pulse) veriliyor. DeMarse "Atımların zamanlaması, sinir hücreleri ağının geçirgenliği üzerindeki etkisini belirliyor ve bu geçirgenliği değiştirebiliyor" diyor. Bu atımlara karşılık nöronların ürettiği sinyallerse uçağın burnunun yönelimini etkiliyor. Buysa atımların zamanlamasını yeniden değiştiriyor; bu da nöronların tepkisini değiştiriyor. Sonuçta, öğrenmenin basit bir biçimi olan bir geribesleme halkası oluşuyor. Araştırmacı, "bakıyorsunuz, düzenek giderek uçağı kontrol etmeye başlıyor ve uçağın burnunu yatay pozisyona getirmeyi başarıyor" diyor.
DeMarse'ın uzun dönemli amacı, beynin işlevlerini taklit eden bilgisayar yazılım algoritmaları geliştirmek. "Nöronların hesaplamalarını nasıl yaptıklarını öğrenebilirsek" diyor, "izledikleri kuralları çıkartabilir ve şimdikilerden çok daha akıllı sistemler geliştirebiliriz."

(kaynak: Bilim ve Teknik)