Bilimsel Yayınlarda İyi Grafikler için 20 Öneri

Bilimsel makalelenizde yönteminizi anlatan, sonuçlarınızı özetleyen şekillerin kullanımı çok önemli.

Sözle anlatması uzun, karmaşık şeyleri daha küçük bir alan kullanarak anlaşılır kılar. Bilimsel yayın için iyi grafikler hazırlaması çok kolay bir iş değil maalesef. Bir kurultaya makale yollayacakken laboratuvarımızda dönen muhabbetlerde labdaşlarımın dahi nasıl güzel grafik ve şekil hazırlayacaklarını bilmediğini görmem beni bu derlemeyi yapmaya itti. anlak studios bilimsel makaleleriniz için iyi grafikler üretmek için ipuçlarını sunar [1,2,3,4]:

1. Bu liste tek bir maddeden oluşacak olsaydı, o madde bu olurdu. Şekilleriniz için mümkünse vektörel formatları kullanın, jpeg ve png gibilerden kaçının. En yaygın ve uyumlu vektörel formatlar eps ve pdftir. Vektörel çizimler sonsuz yakınlaştırma imkanı sunar, böylece baskıda kaliteli görünürler. Fotoğraf için jpeg formatı kullanabilirsiniz.


2. İlla ki vektörel olmayan bir format kullanacaksanız çözünürlüğünün en az 300dpi olmasına çalışın. Ekranlarınızda gördüğünüz resimler genelde 72dpi'dır baskıda bulanık ve çirkin görünürler.


3. Şeklinizi belgenize ekledikten sonra yeniden boyutlandırmayın. Editörünüz içinden şeklin boyutunu değiştirince dpi değişir, baskıda çirkin görünür.


4. Şeklinizi yeniden boyutlandıracaksanız en boy oranını koruyun. En boy oranı korunmayınca şekil söbü, özensiz ve berbat görünür. Resim editörlerinin çoğunda yeniden boyutlandırırken en boy oranını korumanın yolu SHIFT tuşunu basılı tutmaktır.


5. Okunaklı fontlar kullanın. Grafiklerde Helvetica, gibi çentiksiz (sans-serif) fontlar güzel görünür. Benim şahsi favorim Calibri.


6. Şekillerin üzerindeki yazıların baskıdan sonra okunabilir boyutta olduklarından emin olun.


7. Grafiklerinizin arkaplanı beyaz olsun. Örneğin, Excel'in eski sürümlerinde grafiklerin arkaplanı sevimsiz gri oluyor. Bunları hep beyaza çevirin.


8. Kılavuz çizgilerden (gridline) kaçının. Kullanacaksanız da siyah olmasın, açık gri olsun, göze batmasın.


9. Eksenlerinizin limitlerini, veri noktalarınız/çizgileriniz çevresinde boş alanlar en az olacak şekilde ayarlayın.


10. Birimleri yazmayı unutmayın.


11. Eksen üzerindeki işaretler (tick) küsuratlı sayılarda değil, yuvarlak güzel sayılarda olsun.


12. Eksenleri isimlendirmeyi de unutmayın. (ilkokuldan beri söyleniyor bu. lütfen. rica ediyorum.)


13. Yazılar grafikteki başka öğelerin üzerine gelmesin.


14. Tufte'nin önerisini dinleyip, ıvır zıvırlardan kurtulun. Veri-mürekkep oranınızı yüksek tutun.


15. Şekilleriniz ve altındaki açıklama yazısı anlamak için yeterli olsun. Okuyucu dönüp metne bakmak zorunda kalmasın.


16. Altın oran güzel görünür. Yapabiliyorsanız en-boy oranı 1.618 civarında olsun.


17. Grafiklerinizde verinin sırası önemli değilse çizgi değil nokta kullanın.


18. Grafikler karşılaştırılabilecekse ölçekleri aynı olsun, hatta daha da iyisi hepsini tek bir grafikte gösterin.


19. Verinizi anlaşılmaz kılmak istiyorsanız pay grafiği (pie chart) kullanın!


20. Makalenizi okumak isteyenler, çıktısını neredeyse her zaman siyah beyaz alacaklardır. Veri gruplarını farklı renklerde gösterdiyseniz, siyah beyaz basıldıklarında da ayırt edilebilir kılın. Veri grupları için nokta/çizgi stilini değiştirerek bunu sağlayabilirsiniz.

Son olarak MATLAB kullanıyorsanız exportfig ya da export_fig öneririm. Bu fonksiyonlar, ürettiğiniz grafikleri, yukarıda saydığım önerilerin bir kısmına uygun (vektörel, siyah beyaz uyumlu vs.) şekilde baskıya hazır hale getiriyor. Benim sevdiğim exportfig.

Kaynaklar:
[1] Ben
[2] Twenty rules for good graphics
[3] What best practices should I follow when preparing plots?
[4] Rob Hyndman yorumu